عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: «آتش به اختیار» یعنی اگر رهبری از ما مطالبه انجام تکلیف میکند، نگوییم این را خود ایشان انجام میدهد و اگر کسانی نمیخواهند برای انجام مسئولیت و تکالیف قانونی هزینه بدهند، بیعملی خود را توجیه نکنند. سعید جلیلی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در جمع تعدادی از دانشجویان وطلاب، ریشههای قرآنی تعبیر «آتش به اختیار» را مورد واکاوی قرار داده است.
جلیلی در این نشست با ذکر آیاتی از سوره توبه و احزاب به تبیین مفهوم آتش به اختیار در قرآن و مطالبات رهبر معظم انقلاب در این راستا پرداخت.
جلیلی در بخشی از سخنان خود در این نشست گفت: «آتش به اختیار» یعنی اگر رهبری از ما مطالبهی انجام تکلیف میکند، نگوییم این را خود ایشان انجام میدهد و اگر کسانی نمیخواهند برای انجام مسئولیت و تکالیف قانونی هزینه بدهند، بیعملی خود را توجیه نکنند وبه آن القاب و لعاب موجه ندهند.
مشروح این سخنان در ادامه میآید:
بسم الله الرحمن الرحیم
خدمت همه شما برادران عزیز و خواهران گرامی سلام عرض میکنم. در سلسله جلسات قبلی «بنیان اندیشه سیاسی اسلام» گفته شد که وقتی در سیاست از مفهوم «دولت» صحبت میشود، دو بحث اصلی در آن نهفته است: «طاعت» و «حکم» و مفصل بحث شد که در اندیشه اسلام حکم فقط برای خداست و اطاعت فقط باید از خداوند باشد.
همچنین بر اساس قرآن، راه و صراط مستقیم در اسلام بندگی خداوند است: « وَ أَنِ اعْبُدُونی هذا صِراطٌ مُسْتَقیمٌ». در اینجا سؤالی که پیش میآید و آن اینکه با این نگاه و رویکرد، «آتش به اختیار» چه معنایی دارد؟ انسان که در هر شرایطی باید ببیند فرمان الهی چیست و آن را مبنای عملش قرار دهد، چگونه می تواند «آتش به اختیار» باشد؟ این یک سؤال مهم است که علیرغم همه مباحثی که درباره «حکم» و «طاعت» وجود دارد، نسبت آنها با مفهوم «آتش به اختیار» چیست؟ در این جلسه میخواهیم پیرامون این موضوع مباحثه کنیم.
یکی از موضوعات مهمی که به صراحت در قرآن اشاره شده، این است که هر آن چه در هستی و آفرینش وجود دارد، به «اذن» خداوند است. چه در «تکوین» و چه در «تشریع». هر آن چه هست با اجازه و اذن خداوند است. آسمانها، زمین، فرشتگان، قیامت، شفاعت، رویشها، موت، حیات، معجزات پیامبران و حتی مغفرت الهی.
هر چه که در این عرصه صورت میگیرد، مفاهیم و حقایقی است که همه با اذن خداوند انجام میشود. « وَ یُمْسِکُ السَّماءَ اَنْ تَقَعَ عَلَى الْاَرْضِ اِلاَّ بِاِذْنِهِ». اگر آسمانها برافراشته است، با آن اجازه است.
مباحث فراونی وجود دارد که هر آن چه که در عالم و هستی کار میکند با «اجازه» خداوند است. این طور نیست که اینها رها باشند. در آیه آیت الکرسی می خوانیم: « مَن ذَا الَّذِی یَشْفَعُ عِندَهُ إِلَّا بِإِذْنِهِ ». یعنی اذن الهی بر همه چیز حاکم و حکمفرماست.
حتی معجزات الهی نیز در همین چارچوب و با اذن الهی است و اینطور نیست که پیامبری از پیش خودش یک معجزه ای انجام داده باشد. قرآن به صراحت بیان میکند که اگر شما معجزاتی میبینید، اینها همه به اذن پروردگار است.